در حال حاضر از رنگ راکتیو برای رنگرزی الیاف سلولزی، به تنهایی و یا در مخلوط با سایر الیاف و همچنین برای رنگرزی الیاف پشمی و ابریشمی نیز استفاده می شود. استفاده از این رنگ باعث ایجاد رنگ های درخشان بر روی پنبه نسبت به فام های کدر پیشین حاصل از مواد رنگزا شده است.
رنگ راکتیو یک نوع رنگ نساجی می باشد که در چند سال اخیر کشف شده است. راکتیو (Reactive) به معنای واکنش پذیر است و علت نامگذاری آن این است که بین مواد این رنگ و الیاف مورد نظر واکنش شیمیایی انجام می شود. به طوری که حتی مواد این نوع رنگ با آب و یا رطوبت هوا واکنش می دهد و هیدرولیز می شود. از مشخصات رنگ راکتیو می توان به وجود یک اتم و یا مجموعه ای از اتم های مستعد فعال از قبیل NH2 OH CL اشاره کرد که با عامل هیدروکسیل سلولز و یا عامل آمین و آمید پشم و در نهایت با الیاف سنتیک واکنش انجام می دهد. لازم است بدانید که اولین مدل رنگ راکتیو، رنگ راکتیو لیف (Fiber- reactive) نام دارد که در سال 1956 میلادی برای سلولز وارد بازار شده است.
کاربرد رنگ راکتیو در صنعت نساجی
در حال حاضر از رنگ راکتیو برای رنگرزی الیاف سلولزی، به تنهایی و یا در مخلوط با سایر الیاف و همچنین برای رنگرزی الیاف پشمی و ابریشمی نیز استفاده می شود. استفاده از این رنگ باعث ایجاد رنگ های درخشان بر روی پنبه نسبت به فام های کدر پیشین حاصل از مواد رنگزا شده است. لازم به ذکر است که تعداد وسیعی از این رنگ و انواع مواد شیمیایی آن در قابل دسترس می باشد زیرا هر کروموژنی را می توان تبدیل به رنگ راکیتو کرد. رنگ راکتیو الیاف پنبه ای دارای تعدادی از گروه های اسید سولفونیک است که موجب حل شدن آنها در آب می گردند و امکان استفاده از این مواد را در محلول های آبی را فراهم می کند.
انواع رنگ راکتیو
به طور کلی رنگ راکتیو به دو نوع گرم و سرد دسته بندی می شوند که به رنگ راکتیو نوع سرد ، ام (M) و به رنگ راکتیو نوع گرم اچ (H) می گویند.
چند نکته در مورد استفاده از رنگ راکتیو
لازم به ذکر است که رنگ راکتیو به صورت پودری مورد استفاده قرار می گیرد و باید از نگه داشتن این نوع مواد رنگی به صورت پودر در محیط های گرم و مرطوب و همچنین نگهداری آنها در ظروف سر باز خودداری کرد. این نوع مواد رنگزا در حالت محلول به دلیل هیدرولیز شدن در آب باید فورا استفاده شوند و نباید آنها را بیش تر از چند روز به صورت محلول نگهداری کرد. همچنین نباید قلیایی به محلول ها تا زمان مصرف اضافه کرد زیرا پایداری محلول های این مواد رنگزا در PH های قلیایی و در محیط های با درجه حرارت بالا کم می باشد. قابل توجه است که برخی از کارخانجات سازنده این نوع مواد برای پایداری بیشتر رنگ راکتیو را با مقدار کمی اسید مخلوط می کنند. استفاده از آب نرم در رنگرزی با مواد رنگ راکتیو ضروری می باشد چون این نوع ماده با سختی های موجود در آب واکنش می دهند و رسوب می نمایند. در صورتی که آب نرم در دسترس نباشد زمان رنگرزی می توان از یک ماده سختی گیر آب استفاده نمود.
ارسال نظر